Огласи
Kako u romanu „Na Drini ćuprija“ napisa Ivo Andrić, prilikom prvog rušenja ove stare ćuprije 1914. godine „most je dušmanski presječen napola” – pa je tako i na ovoj fotografiji vidljivo da su porušeni stubovi od sofe Ćuprije prema desnoj obali Drine.
Slučaj ove fotografije istraživao je Nemanja Perendija iz Višegrada, koji je utvrdio da je ona nastala u decembru 1943. godine i da su most minirale njemačke jedinice prilikom povlačenja iz Višegrada.
On je zaključio da su vojnici koji prelaze most, vodeći tovarne konje koji su nosili sandike sa municijom, i oni koji ih posmatraju sa sofe Ćuprije, bili pripadnici jedne od elitnih jedinica njemačkog Vermahta prve brdske divizije, koja je u decembru 1943. godine bila poslata na prostor istočne Bosne i Raške da uništi jedinice otpora.
„U identifikaciji ove njemačke jedinice znatno je pomogao i krakterističan amblem na njihovoj uniformi – runolist, planinski cvijet, simbol brdskih jedinica Vermahta“ – zapisao je u analizi fotografije Perendija.
Ova akcija njemačke vojske je u NOB-u nazvana Šesta ofanziva, a u njemačkim arhivama „Kuglasta munja“.
Fotografija pokazuje da je preko porušenog dijela starog mosta postavljen žičani i da je fotograf, koji se na fotosu potpisao kao „Przbila“, tada posjedovao foto-aparat sa širokougaonim objektivom, jer drugačije ne bi ni mogao nastati ovakav fotos.
Na fotografiji je vidljiv i velikim latiničnim slovima urađen natpis VIKTORIJA, i to na „laktu“ Ćuprije.
Perendija je podsjetio da su u jedinicima Jugoslovenske vojske u otadžbini prilikom prvog oslobađanja Višegrada 1941. godine bili i predstavnici britanske i američke misije, koje su predvodili Čarls Armstrong i Albert Sajc, pa je natpis bijelom bojom na Ćupriji sigurno njihovo djelo.
Most Mehmed-paše Sokolovića na Drini, građen od 1571. do 1577. oštetili su povodnji 1664. i 1896. godine, zatim miniranja 1914. i 1943. i bombardovanje 1944. godine.
Most je obnavljan više puta, a ovih dana je u toku njegova rekonstukcija i sanacija, koju finansira Turska razvojna agencija TIKA i Vlada Turske sa pet miliona evra.
(www.palelive.com / Srna)
