Počela „Filmoteka“ u čast Njegoša i Stefana Nemanje

Prikazivanjem dokumentarnih filmova o kulturno-istorijskom nasljeđu srpske srednjovjekovne države i monumentalnim zadužbinama nemanjićke epohe na Palama je večeras počela dvodnevna „Filmoteka“.

„Filmoteku“ je organizovala „Kinoteka Republike Srpske“, u saradnji sa „Jugoslovenskom kinotekom“ iz Beograda, a povodom dva velika jubileja – 900 godina od rođenja Stefana Nemanje i 200 godina od rođenja Petra Drugog Petrovića NJegoša.

Direktor „Kinoteke Republike Srpske“ Milovan Pandurević rekao je Srni da su večeras prikazani filmovi „Letopis o starim gradovima“ i „Dolina vekova“ Ratomira Ivkovića iz 1965. i 1968. godine, te film „Hilandar na Atosu“ iz 1975. godine, koji su režirali Ratomir Ivković i Miodrag Milošević.

On je naglasio da je večeras prikazan i igrani film „Dorotej“ Zdravka Velimirovića, snimljen 1981. godine prema scenariju Dobrila Nenadića i Borislava Mihajlovića Mihiza.

„Glavne uloge tumače Gojko Šantić, Gorica Popović i Velimir Bata Živojinović, a radnja filma smještena je u period srednjovjekovne Srbije, na početak 14. vijeka“, napomenuo je Pandurević.

Upravnik Arhiva Jugoslovenske kinoteke Aleksandar Erdeljanović podsjetio je da se ove godine navršilo 900 godina od rođenja velikog župana Stefana Nemanje, rodonačelnika dinastije Nemanjića, tvorca srpske srednjovjekovne države, koji je zajedno sa sinom Rastkom /Sveti Sava/ i utemeljivač Srpske pravoslavne crkve, koja ga slavi kao Svetog Simeona Mirotočivog.

On kaže da je sramota što do danas nije napravljen film o Stefanu Nemanji i da se zbog toga večeras prikazuju filmovi koji se bave onim što je ostalo iza loze Nemanjića.

Erdeljanović je podsjetio da je Stefan Nemanja rođen u Podgorici, a da je Srbijom vladao 30 godina od 1166. do 1196. godine.

Pandurević je istakao da će sutra publika moći da vidi dokumentarne filmova o NJegošu.

Prema njegovim riječima, biće prikazani filmovi u slavu NJegoša Velimira Stojanovića i Jovana Živanovića, koji su nastali 1951. godine, na stogodišnjicu NJegoševe smrti i rađeni u produkciji „Lovćen filma“.

„To je reportaža u kojoj su zabilježeni akademija, otvaranje muzeja, otkrivanje spomen-ploče i druge manifestacije na Cetinju u vrijeme obilježavanja sto godina od NJegoševe smrti“, rekao je Pandurević.

Film „NJegoš“ Velimira Stojanovića, rekonstrukcija je lika i djela velikog pjesnika, duhovnika i državnika.

Sutra će biti prikazan i dokumentarac „NJegošu uz hodočašće“ Zdravka Velimirovića iz 1964. godine.

Pandurević je rekao da je sutra na programu i igrani film iz 1955. godine „Lažni car“ Velimira Stojanovića.

„Scenario za ovaj film, koji se smatra prvencem istorijskog žanra u našoj kinematografiji, napisao je Ratko Đurović djelimično prema NJegoševom djelu o lažnom caru Šćepanu Malom, a više prema istorijskim izvorima“, rekao je Pandurević.

Glavne uloge tumače Rade Marković, Raša Plaović, LJuba Tadić, Strahinja Petrović i drugi.

Gost „Kinoteke Republike Srpske“ je i Božidar Marjanović, stručni saradnik u Arhivu Jugoslovenske kinoteke.

Pokrovitelj „Filmoteke“ je Ministarstvo prosvjete i kulture Republike Srpske.

(www.palelive.com / Srna)