Ova tema odredila je i sadržaj najobimnijeg teksta u ovom broju, čiji je autor vojni istoričar iz Beograda Miloje Pršić koji je dao pregled vojnih operacija i sagledao tok bitaka na Ceru, Drini i Kolubari.
Pršić je naveo precizan odnos vojnih snaga, raspored vojnih jedinica suprotstavljenih vojski – srpske i austrougarske i pobrojao gubitke na obje strane.
Riječ je o bitkama koje su obilježile početak Prvog svjetskog rata i u kojima je srpska vojska ostvarila pobjede nad daleko moćnijim i vojno opremljenijim neprijateljem.
Pobjede srpske vojske u jesen 1914. godine skrenule su veliku pažnju međunarodne javnosti i izazvale iznenađenje i oduševljenje među savezničkim armijama.
Sadržaj desetog broja „Istorijskih svesaka“ ispunjavaju i dokumenti iz Arhiva Srbije o stranim medicinskim misijama u Srbiji, njihovoj požrtvovanosti i izuzetno velikoj ulozi u liječenju i zbrinjavanju ranjenika.
U danas promovisanom oktobarskom broju „Istorijskih svesaka“ objavljen je prvi dio dokumentovanih priloga, a u sljedećem, novembarskom biće objavljen i nastavak.
Prireriđivači ovih dokumenata, koji do sada nisu objavljivani na ovaj način i u cjelini, su: Jelica Reljić, Ana Kos, Aleksandar Marković i Miroslav Perišić.
Deseti broj „Istorijskih svesaka“, naglašeno je na današnjoj promociji u Andrićevom institutu, donosi i dva priloga koji na poseban način zavređuju pažnju – prvi je o stradanju Narodne biblioteke Srbije u Prvom svjetskom ratu, autora Jasmine Nedeljković, a drugi je priča o najmlađem kaplaru na svijetu Momčilu Gavriću koji je sa samo osam godina, ostavši bez porodice, postao vojnik i prepješačio Albaniju. Autor ovog priloga je Dragomir Antonić.
Na današnjoj promociji najavljeno je da će Andrićev institut nastaviti sa objavljivanjem „Istorijskih svesaka“ do kraja godine, a u toku je osmišljavanje plana rada za sljedeću, koju će ispuniti bogati raznovrsni naučni sadržaji – izdavačka djelatnost, prevodi, naučne konferencije, časopis „Vekovi“, predavanja stranih istoričara…
O programu rada za sljedeću godinu biće riječi na jednoj od narednih konferencija za novinare u Anrićevom institutu u Andrićgradu.
(www.palelive.com / Srna)