Nikad se neće saznati ko je izvršio zločin

Pripadnici NATO i tadašnjeg SFOR-a, na današnji dan prije 14 godina, na Palama su gotovo na smrt pretukli pravoslavnog sveštenika paroha Jeremiju Starovlaha i njegovog sina vjeroučitelja Aleksandra, druge sveštenike i njihove porodice maltretirali, a zgradu parohijskog doma u kojoj su se nalazili njihovi stanovi oštetili.

Sreću da su prošli sa lakšim povredama imali su sveštenici Miomir Zekić i Slobodan Lubarda, te njihove porodice.

Pripadnici NATO i SFOR-a, koji su tada u ime UN trebali da štite mir u BiH, ovu agresorsku, pa i terorističku akciju, izveli su u noći između 31. marta i 1. aprila 2004. godine, u vrijeme posta, uoči najvećeg hrišćanskog praznika Vaskrsenja Isusa Hrista – Vaskrsa.

Pripadnici takozvanih mirovnih snaga izveli su akciju pod izgovorom da traže „ratne zločince“ i prvog predsjednika Republike Srpske Radovana Karadžića.

Na Pale je tada izvršen klasični desant. Helikopteri sa vojnicima spustili su se na obližnji fudbalski stadion, a u krugu od 100 metara od Parohijskog doma civilima je bilo zabranje svako kretanje. Mnogi od njih dobili su i udarce kundakom od „mirovnjaka“.

Vojnici su oko jedan čas iza ponoći, uz upotrebu sile, vatrenog oružja i eksploziva upali u Parohijski dom koji se nalazi pored hrama Uspenja Presvete Bogorodice, a potom i u stanove sveštenika Starovlaha i Zekića, koji su se nalazili iznad prostorija Parohijskog doma.

Vojnici SFOR-a su eksplozivom raznijeli vrata parohijskog doma, a potom i vrata dva stana koja su se nalazila iznad Parohijskog doma, a u kojima su živjeli sveštenici Starovlah i Zekić sa svojom porodicama.

Neposredno po upadu u stan Starovlaha, vojnici su Jeremijinu suprugu Vitorku zatvorili u jednu sobu, a njega i sina Aleksandra počeli brutalno tući. Aleksandar, koji se oporavljao od operacije žuči, od siline udaraca pao je u komu.

Vojnici SFOR-a upali su i u stan sveštenika Zekića koji se nalazi pored stana Starovlaha. Jedan od njih je pucao iz puške prema njemu. Zekić i njegova supruga ubrzo su bili vezani i ostavljeni da leže licem okrenutim ka podu. Zekić je više puta gubio svijest.

Tokom akcije vojnici SFOR-a su ušli i u kuću pored Parohijskog doma, u kojoj su živjeli sveštenik Slobodan Lubarda i đakon Mladen Vidaković.

Đakon Mladen je tom prilikom doživio stres, jer ga je SFOR-ov vojnik pribio uz zid sa uperenom puškom, dok su drugi vojnici puškama ciljali u krevet u kojem je ležala đakonova supruga sa djetetom od 22 mjeseca.

Nakon jednočasovnog iživljavanja, pripadnici multinacionalnih snaga su teško povrijeđene Starovlahe helikopterom prebacili u bolnicu u Tuzlu. Polumrtva tijela samo su unijeli u bolnicu, spustili ih na pod hodnika, nakon čega su napustili ovu zdravstvenu ustanovu.

Medicinsko osoblje, sve do telefonskog poziva Vitorke, nije znalo o kakvim je pacijentima riječ i ko su oni uopšte.

Iako su pripadnici multinacionalnih snaga tvrdili da su Starovlasi povrede dobili od detonacije eksplozije dinamita, medicinskim nalazima utvrđeno je da su brutalno isprebijani.

Više visokostručnih medicinskih ekipa iz Tuzle, Banjaluke, Vojno medicinske akademije /VMA/ u Beogradu pregledalo je dvojicu nastradalih i nisu ništa pronašle što bi upućivalo na povrede zadobijene detonacijom ili puščanim zrnima. Svi se slažu da su povrede nastale jakim udarcima tupim predmetima.

LJekari su konstatovali teške povrede glave, vratnog pršljena i slomljene nadlaktice kod Jeremije, kao i prelom svih kostiju lica i rane na grudnom košu kod njegovog sina Aleksandra.

Starovlasi su iz Tuzlanske bolnice, gdje su im spašeni životi i pružena maksimalna medicinska pomoć, prebačeni na VMA u Beogradu, gdje je nastavljeno njihovo liječenje.

I Istražna komisija o događajima na Palama, čiji je Izveštaj usvojio i Predstavnički dom Parlamentarne skupštine BiH, potvrdila je da su Starovlasi povrijeđeni „dejstvom tupog predmeta, teškog i zamahnutog mehaničkog oruđa i dijelovima tijela“.

Zvanični stav multinacionalnih snaga za ovu akciju bio je da su je izveli s ciljem čvrstih dojava da se tu nalazi osumnjični za ratne zločine, tačnije Radovan Karadžić.

Tadašnji visoki predstavnik u BiH Pedi Ešdaun, poznat po kršenju svih mogućih ljudskih prava za sve koji nose srpsko ime, opravdao je akciju SFOR-a, rekavši da se ona bazirala na članku lista „Dnevni avaz“, objavljenom nekoliko dana prije brutalne akcije, u kojem stoji da je Starovlah, navodno, rekao da je dužnost svakog sveštenika da čuva Karadžića, te da je neophodno obnoviti četnički pokret u BiH.

I 14 godina nakon ove akcije pripadnika međunarodnih snaga nije poznato iz čijih zemalja su vojnici u njoj učestvovali i ko je nalogodavac.

Neposredno nakon akcije, NATO je na svojoj internet stranici saopštio da je u akciji učestvovala mješovita jedinica oformljena od vojnika iz Italije, Slovenije, Velike Britanije, SAD, Rumunije, Mađarske i Austrije.

Pravni zastupnik porodice Starovlah Miljkan Pucar izjavio je Novinskoj agenciji Republike Srpske – SRNA da je manje važna materijalna i nematerijalna odšteta koju su Starovlasi dobili od BiH u odnosu na činjenicu da porodica Starovlah neće nikada saznati zbog čega su Jeremija i Aleksandar pretučeni i ko je to naredio.

„Neko je snagama NATO-a i SFOR-a u BiH dao imunitet zbog čega oni nikad neće saznati ko je izvršio zločin nad njima“, naglasio je Pucar.

Zekić tvrdi da je vlast u BiH krivac što su pripadnici tadašnjeg SFOR-a i NATO-a njega i njegovu suprugu više časova maltretirali, a sveštenika Jeremiju i njegovog sina Aleksandra brutalno pretukli, ugrozivši im živote.

„Krivac za sve što se desilo je vlast u BiH koja je dozvolila da tako nešto bude učinjeno. Ako u jednoj zemlji njena vlast organizuje život tako da joj neko sa strane dođe i tako nešto uradi, onda se radi o debilima ili nesposobnim ljudima“, rekao je Zekić Srni.

On je uvjeren da su pripadnici multinacionalnih snaga htjeli da pobiju sve članove obje porodice.

Jeremiji i njegovom sinu Aleksandru ostale su trajne posljedice od prebijanja. Aleksandar je stoodstotni invalid kojem je stalno potrebna tuđa njega i pomoć.

Predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik je 1. aprila 2009. godine kao tadašnji predsjednik Vlade donio odluku da se vjeroučitelju Aleksandru Starovlahu dodijeli izuzetna penzija sa željom da mu bude olakšan život i obezbjeđena neophodna rehabilitacija.

Starovlasi žive u Beogradu.

(www.palelive.com / Srna)