SOKOLAC – Opštinska organizacija Saveza udruženja boraca Narodnooslobodilačkog rata /SUBNOR/ Sokolac obilježila je 27. jul – Dan ustanka protiv fašizma u BiH u Drugom svjetskom ratu, u kome je na širem području Romanije poginulo 1.150 boraca.
Tim povodom danas su položeni vijenci na spomen-kosturnicu u Parku boraca Romanije, na Sokocu.
Predsjednik Opštinskog odbora SUBNOR-a Sokolac Milivoje Janković podsjetio je prisutne na istorijske činjenice iz vremena priprema i podizanja ustanka na Romaniji protiv okupatorskih sila u julu 1941. godine, kada je u selu Krnije donesena odluka o formiranju štaba za dizanje ustanka i formiranju prvih borbenih grupa.
Prema njegovim riječima, već 28. jula na Čavčevu polju, na Romaniji, okupljeni su prvi borci za borbene akcije, izvedene već 31. avgusta napadom na žandarmerijsku stanicu u Žljebovima i opštinu Sokolovići.
Janković je naveo da je Prvi romanijski bataljom sa 250 boraca formiran 18. avgusta 1941. godine kao preteča Romanijskog partizanskog odreda, koji neprestano jača i 26. avgusta, uz pomoć partizanskih jedinica sa Han Pijeska i Pala, oslobađa Sokolac od neprijatelja.
„Na ovom području stvara se slobodna teritorija Romanije, jedna od prvih u tadašnjoj okupiranoj Evropi, poslije Užičke republike“, naglasio je Janković, podsjećajući da je Prva proleterska brigada formirana u Rudom 21. decembra 1941. godine.
On je istakao da je u kasnijim neprijateljskim ofanzivama, na području Romanije poginuo veliki broj proletera, romanijskih boraca i civila.
Janković je rekao da je Romanijski partizanski odred od čete sa 47 boraca, narastao na 3.600 boraca i da je svaki treći poginuo, što je više od 1.150.
On je naveo da je sa tadašnjeg vojnog područja, koje je obuhvatalo Han Pijesak, Rogaticu, Sokolac i Pale, bilo 5.494 civlinih žrtva, te dodao da je i 6.000 stanovnika sa šireg područja Romanije stradalo u Starom Brodu na Drini i Miloševićima od kraja marta do kraja aprila 1942. godine u strašnom ustaškom pokolju.
„Istorija Romanije je široka, a naše su mogućnosti danas skromne da obilježimo ovaj datum kako treba, ali ne smijemo zaboraviti sve žrtve, sve slavne podvige naših boraca i slobodu koju su nam ostavili“, poručio je Janković.
SUBNOR opštine Sokolac organizovao je danas obilježevanje 79 godina od podizanja ustanka protiv fašizma u BiH i na Romaniji, polaganjem vijenca na spomen-kosturnicu na Sokocu, na kojoj je upisano oko 1.000 imena poginulih boraca i civilnih žrtava sa područja ove opštine u Drugom svjetskom ratu.
(www.palelive.com / Srna)