„Bitka na Paštriku 1999. godine“ bila je tema večerašnje tribine na Palama gdje se govorilo o herojstvu mladih vojnika koji su branili granicu i spriječili ulazak Albanaca na teritoriju Kosova u vrijeme NATO bombardovanja, a jedina bitka koja je u Evropi vođena po američkoj doktrini.
Nekadašnji komandant 549. motorizovane brigade Vojske Jugoslavije general Božidar Delić rekao je Srni da je to, iako se o Paštriku ne govori puno, najveća bitka poslije Drugog svjetskog rata i jedina bitka koju su isplanirali Amerikanci i nazvali je „Strela“.
„To je jedina bitka u Evropi koja je vođena po američkoj doktrini, vazdušno-kopnene bitke na drumsko-kosovskom operativnom pravcu. Interesantno je da su snage koje su napadale na zemlji bile OVK i albanske vojske, a iz vazduha je bila podrška NATO pakta, posebno Amerikanaca“, naveo je Delić.
Delić je istakao da je 549. motorizovana brigada iz Prizena, jedna od najbrojnijih brigada u kontinuitetu od JNA, pa sa Vojskom Jugoslavije, brojala 14.000 ljudi i branila 150 kilometara državne granice, i to oko 90 prema Albaniji i 60 prema Makedoniji.
Prema njegovim riječima, taj prostor gdje se odigrala Bitka na Paštriku je prostor u frontu oko šest kilometara, kojeg je na početku branilo samo 400 ljudi, ali su brzo pristigla pojačanja tako da su prvog dana imali više od 1.200 ljudi.
„Mi smo smatrali da je to dovoljno i smatrali smo bitku taktičkog nivoa, ali Amerikanci su je smatrali bitkom operativno-strategijskog nivoa jer su angažovali strategijske snage iz Amerike, Velike Britanije, pa su djelovali strategijski bombarderi – B52 i B1. Operativna grupa Jastreb od 5.000 ljudi je došla iz NJemačke sa helikopterima `apač`, tako da smo mi jedina brigada u Evropi, a možda i u svijetu koja je neprekidno tučena strategijskom avijacijom“, naveo je Delić i dodao da je bilo 24 bombardovanja strategijske avijacije.
Prema njegovim riječima, u prvom danu su uspjeli da uđu na tri mjesta oko 500 do hiljadu metara u teritoriju, ali su trećeg dana, to sve očistili.
On je naveo da su tokom operacije „strela“ imali 26 poginulih, a oni oko 1.200. „Oni su je nazvali operacija `strela`, a mi poslije par dana prekrstili u operaciju `slomljena strela`“, naveo je Delić.
Dekan Filozofskog fakulteta Univerziteta u Istočnom Sarajevu Draga Mastilović rekao je Srni da je tribina organizovana u okviru manifestacije „Dani Filozofskog fakulteta“ i da su prisustvovali heroji bitke generali Božidar Delić i Stojan Konjikovac.
„Oni su najzaslužniji što je Vojska Jugoslavije tada uspjela da zadrži agresiju višestruko moćnijeg neprijatelja na prostoru Kosova i Metohije. Na ovaj način odlužujemo dug herojima sa Paštrika, ali i odajemo zahvalnost ovim ljudima koji su iznijeli tu bitku“, istakao je Mastilović.
Mastilović je dodao da je ovo značajan segment izgrađivanja kulture pamćenja ne samo na starije periode srpske istorije nego i najnovije periode istorije, ali i prilika da buduće generacije shvate na koji način je krajem 20. vijeka srpski narod bio izložen uništenju i na koji način su tada srpske teritorije izložene agresije prije svega međunarodnog faktora, a onda i nekih komšijskih zemalja.
Sutra u 9.30 u okviru manifestacije planiran je Međunarodni skup „Nauka i stvarnost“, a u 13.00 časova obred lomljenja slavskog kolača.
(www.palelive.com / Srna)