Ković: Rusofobija jedan od izvora srbofobije

Pominjanje Srbije u izrazito pozitivnom kontekstu u svjetskim medijima zbog nedavnih izuzetnih uspjeha njenih sportista, prizvalo je i negativne komentare čitalaca u kojima se ponovo isticao neistiniti narativ o srpskoj krivici za Prvi svjetski rat i nesreću miliona ljudi, a univerzitetski profesor Miloš Ković ove pojave objašnjava postojanjem srbofobije čiji je jedan od izvora – rusofobija.

Ković je ocijenio za Srnu da se činjenica da se Sarajevski atentat danas tumači ne kao povod, nego kao uzrok rata, i za to koristi terminologija bliska nekadašnjoj austro-ugarskoj antisrpskoj propagandi, može objasniti ne samo elementarnim neznanjem, nego i srbofobijom.

Profesor Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu naveo je da bi srpska nauka i javno mnjenje trebalo da se „pomire sa činjenicom da srbofobija postoji“ i da ima tri osnovna izvora, od kojih su religijski i rasni istorijski najdublji.

„Uverenje da unutar bele rase postoje viša i niža rasa ima, nažalost, vrlo duboke korene u zapadnoj Evropi. Najviša rasa unutar bele rase bili bi Germani, posle njih romanski narodi, a na najnižoj stepenici rasističke lestvice bili bi Sloveni. I to uverenje ispoveda zapadna i srednja Evropa vrlo jasno i definisano od 18. veka, a naročito u 19. i 20. veku“, rekao je Ković.

On je naveo da je rusofobija treći izvor srbofobije, odnosno ozbiljno neprijateljstvo prema Rusiji, naročito u anglosaksonskim zemljama koje od 13. vijeka vode krstaške ratove protiv ove zemlje, zasnovano na vjerskim i rasističkim predrasudama, ali i na strahu od veličine i moći Rusije.

Ković je istakao da akademik Milorad Ekmečić, koji je najdetaljnije pisao o srbofobiji, navodi da su Srbi viđeni kao „pipak te istočne hobotnice“, koja je usmjerena protiv superiorne, zapadne kulture i civilizacije.

„U tom smislu Srbi su doživljeni kao pretnja i lak plen. Stoga, sve ono što Zapad nije mogao da učini Rusiji, činio je Srbiji, to se ponavljalo mnogo puta. Zato nam sve ono što se danas piše i govori o nama toliko liči na ono što je pisano i govoreno 1941, 1914, ali i mnogo ranije“, naglasio je Ković.

On je podsjetio da su uzroci Prvog svjetskog rata bili mnogo dublji i da je sličnih atentata prije Sarajevskog, takozvanih „tiranoubistava“ bilo i u drugim evropskim zemljama, pa nisu izazvali rat.

„Reč je o sukobu velikih sila krajem 19. i početkom 20. veka u kome su stare kolonijalne sile kao što su Velika Britanija i Francuska, pa i Rusija, već stekle kolonije i značajna strateška uporišta širom sveta, a pojavile su se Nemačka i Italija kao novoosnovane države – Nemačka 1870, a Italija 1861. godine, koje su, kako su to govorili Nemci, tražile svoje mesto pod suncem i novu podelu sveta“, rekao je Ković.

On je ukazao da je Prvi svjetski rat proizišao iz tri velika sukoba među silama, od kojih je prvi između NJemačke i Francuske zbog pokrajina Alzasa i Lorene, koje su Nijemci oteli Francuzima u ratu 1871. godine i Francuzi su to željeli da povrate.

Drugi sukob postojao je između NJemačke i Velike Britanije, jer je novoosnovana njemačka država postala prijetnja po britanske interese, pošto je željela da gospodari morima i okeanima, što je bio domen Velike Britanije, a ušla je i u projekat izgradnje takozvane bagdadske železnice od Berlina do Bagdada, što je značilo da je zainteresovana za mezopotamsku naftu.

„Treći veliki sukob bio je između Rusije i Austro-ugarske na Balkanu. I taj sukob je u sebe uvukao sve balkanske narode, uključujući i Srbe. Na Balkanu je došlo do `vakuuma moći` nakon slabljenja Rusije zbog izgubljenog rata sa Japanom i revolucije 1905. godine i u taj vakuum se sjurila Austrougarska“, rekao je Ković.

U pohodu na istok, naveo je Ković, Austro-ugarska je izazvala tri velike krize – Aneksionu zbog BiH i dvije takozvane, albanske krize u kojima se sukobila sa Srbijom, a preko nje i sa Rusijom, koja se u sve tri krize povukla.

Austro-ugarska je zatim izazvala novu krizu tako što je organizovala vojne manevre na granici sa Srbijom u istočnoj Bosni, a prestolonasljednik Franc Ferdinand došao je u Sarajevo baš na Vidovdan, odnosno, istakao je Ković, „preduzeto je sve da bi Srbi pa i Rusi to shvatili kao provokaciju“.

„Kad je došlo do krize 1914. godine, to je bilo četvrti put da Austro-ugarska želi da ponizi Srbiju i Rusiju. Ovog puta Rusija nije bila spremna da se povuče i za taj čvrst stav dobila je podršku ostalih članica Antante. Ostalo je naravno istorija Prvog svetskog rata“, rekao je Ković.

On je podsjetio da je Sarajevski atentat bio rezultat ogorčenosti srpske i južnoslovenske omladine u BiH zbog političke represije i terora koji je vladao, prije svega, protiv Srba, ali i ostalih građana i stanovnika BiH, koji su ispovjedali srpske ili južnoslovenske ideale.

„U vreme Benjamina Kalaja u BiH zabranjeno je postojanje Srba. Srbi su mogli da postoje u privatnoj sferi, a u javnoj su morali da budu Bosanci. To je bio Kalajev režim stvaranja nove bosanske nacije“, rekao je Ković.

On je naveo da su Srbi bitisali u stanju krajnje socijalne, ekonomske i nacionalne poniženosti, a Gavrilo Princip je na sudskom procesu rekao kako bi mladi ljudi pružili politički otpor da je bilo bilo kakvog načina da se to učini.

„Postojala je alternativa da se priklone i poklone ili da pruže otpor. NJima je ostao samo teror. To su pravi uzroci Prvog svetskog rata i Sarajevskog rata“, rekao je Ković.

(www.palelive.com/Srna)