Огласи
Dekan Filozofskog fakulteta Univerziteta u Istočnom Sarajevu Draga Mastilović rekao je da 500 godina Goraždanske štamparije treba obilježiti na adekvatan način i ne dozvoliti da neko drugi obilježi ovaj veliki jubilej.
„Nažalost, svjedoci smo da sve ono što zaboravna srpska istorija i srpska kultura ispusti, naše komšije dograbe i proglase kao svoju kulturnu baštinu i svoje istorijsko nasleđe. Ne smijemo dozvoliti luksuz da tako velike jubileje kao što je jubilej 500 godina Goraždanske štamparije ne obilježimo ili prepustimo nekome drugom“, izjavio je Mastilović.
On je ukazao na veliki značaj naučnog skupa „Srpska goraždanska štamparija u svjetlu nauke i kulture“ sa aspekta očuvanja tradicije i kulture srpskog naroda, koji se danas održava na ovom fakultetu.
Mastilović dodaje da srpski narod, koji obilježava ovako veliki jubilej, sigurno jeste jedan od najkulturnijih naroda na ovim prostorima.
On dodaje da sve manifestacije koje prate veliki jubilej Goraždanske štamparije pomažu da se na pravi način sačuva kultura i tradicija, a prilika je da se cijelom svijetu kaže da su Srbi narod koji je imao svoju štampariju prije 500 godina na ovom prostoru.
On je istakao da je kulturni razvoj srpskog naroda, nažalost, bio prekinut najezdom Osmanlija, o čemu svjedoči podatak da je prva štamparija poslije srpske Goraždanske štamparije Božidara LJubovića na prostoru današnje BiH osnovana tek u drugoj polovini 19. vijeka.
„Mi smo u obavezi da čuvamo i njegujemo svoju tradiciju i obilježavamo posebno važne jubileje“, naglasio je Mastilović.
Dekan Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta „Sveti Vasilije Ostroški“ iz Foče Vladislav Topalović rekao je da je današnji naučni skup posvećen 500 godina od osnivanja Goraždanske štamparije veoma značajan, a da motiv braće LJubavića koji su osnovali i radili u štampariji, nije bio tržišni efekat i radoznalost, nego zabrinost za očuvanje identiteta srpskog naroda u teškom periodu koji je tada tek nastupao.
„Naši motivi su slični, kao i slavnih prethodnika prije 500 godina. Konferencija je samo jedna u nizu manifestacija kojima obilježavamo jubilej uz podršku Mitropolije dabrobosanske, sa dva fakulteta Univerziteta u Istočnom Sarajevu i Republičkim sekretarijatom za vjere“, istakao je Topalović.
Direktor Republičkog sekretarijata za vjere Dragan Davidović istakao je da je proslava 500 godina srpske štamparije u Goraždu dio projekta Vlade Republike Srpske, koji su počeli obilježavati ove godine sa izdavanjem poštanske marke, izložbom grafika akademije, izdavanjem knjiga i završavaju velikim naučnim
skupom.
„U toku je izgradnja Muzeja srpske štampe i srpske knjige u samoj Sopotnici. Time ćemo kao narod dati jedan veliki pečat i svojoj pismenosti i kulturi i onoga što su nam preci zavještali“, naglasio je Davidović.
Rektor Univerziteta u Istočnom Sarajevu Milan Kulić kaže da činjenica da je prva ćirilična knjiga napisana u Novom Goraždu u Sopotnici govori da je riječ o centru kulture.
„To su nam ostavili naši preci i zato treba svaki dan da radimo na tome da našim pokoljenjima ostavimo nešto slično. To ćemo uraditi tako što ćemo čuvati i njegovati srpski jezik i književnost, pisati ćirilicom, učiti srpsku kulturu, istoriju i tradiciju“, dodao je Kulić.
Konferenciju organizuju Filozofski fakultet Univerziteta Istočno Sarajevo i Pravoslavni bogoslovski fakultet „Sveti Vasilije Ostroški“ iz Foče sa blagoslovom NJegovog visokopreosveštenstva mitropolita dabrobosanskog Hrizostoma.
Obilježavanje jubileja počelo je sinoć na Palama promocijom knjiga Goraždanske štamparije, a biće završeno sutra u Manastiru Svetog Georgija u Sopotnici, nakon Svete liturgije i svečanog evharistijskog slavlja na mjestu gdje je radila prva štamparija u BiH.
U Hramu Svetog Georgija u Donjoj Sopotnici 1519. godine Božidar Goraždanin je osnovao prvu štampariju na ovim prostorima i drugu na Balkanu, odmah poslije cetinjske.
U ovoj štampariji, koju je Goraždanin prenio iz Venecije u Sopotnicu, štampane su ćirilične crkvene knjige do 1523. godine, kad je pod najezdom Turaka preseljena u Trgovište u Rumuniju.
Goraždanska štamparija ostavila je duboki pečat u razvoju srpske mudrosti i duhovnosti izražene kroz štampanje Služabnika /1519/, Psaltira /1521/ i Molitvenika /1523/.
(www.palelive.com / Srna)
