Lider SDA Bakir Izetbegović izmišljanjem istorijskih činjenica pokušava stvoriti atmosferu i političku podlogu u BiH koja bi vodila do „pretapanja“ Srba i Hrvata u jedan novi identitet – bosanski ili bošnjački, kao u doba Benjamina Kalaja.
Kaže ovo za „Glas Srpske“ istoričar i profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu Miloš Ković, komentarišući posljednje izjave Izetbegovića koji je na evropskoj turneji po bošnjačkoj dijaspori istakao kako su stanovnici BiH prije nekoliko vijekova bili jedan narod, Bošnjani.
GLAS: Kako gledate na dio njegove izjave da je nekada u BiH živio samo jedan narod, Bošnjani?
KOVIĆ: Moram jednim delom biti saglasan sa njim, zaista je vekovima unazad u BiH živeo jedan narod, a prema svim istorijskim izvorima, od ranog srednjeg veka, do dolaska Turaka, bio je to srpski narod. Šta to znači? Hercegovina je vekovima bila u sastavu države Nemanjića, kao i deo Dalmacije. Beograd recimo nije, tek samo povremeno. Bosna je, prema svim istorijskim izvorima bila nastanjena Srbima, koji su kasnije tokom vekova bili podeljeni verski, ali je ostalo jedno etničko poreklo.
GLAS: Riječ, odnosno ime Bošnjani, da li ono ima istorijsko utemeljenje?
KOVIĆ: To nije ništa drugo do novo takmičenje u izmišljanju nekog novog identiteta. Istina, srpski srednjovekovni vladari su koristili slične reči za svoje podanike, ali nema sumnje kojeg su oni bili porekla. Bošnjani, to je u stvari jedan od regionalnih identiteta, kao i recimo dukljanski ili zahumski iza kojeg stoji etnički srpski identitet. Sve ono što će kasnije doći sa islamizacijom delova Bosne ili identitetskih eksperimenata koji su zahvatili delove srpskog stanovništva promenilo je delimično krvnu sliku ovih prostora. To je posebno bilo rađeno u vreme Austrougarske i Titove Jugoslavije. Ovo što sada vidimo, posledice su svega toga. I pored te islamizacije veliki broj ljudi se nije odrekao svog srpskog identiteta, a neki su mu se čak vratili. Pomenuću samo Mešu Selimovića, Skendera Kulenovića i Emira Kusturicu.
GLAS: Bošnjački političari čak pokušavaju prisvojiti i kralja Tvrtka Kotromanića.
KOVIĆ: Upitao bih Izetbegovića, ali i sve one koje tako misle, kako to da su vladari iz dinastije Kotromanić uzimali reč „srpski“ u svojim titulama, ali i srpstvo kao svoje etničko odredište. Zašto je Tvrtko bio krunisan vencem Nemanjića u manastiru Mileševi? Dakle, svi istorijski izvori govore protiv smešnih, proizvoljnih, političko-ideoloških ocena lidera SDA o poreklu stanovnika Bosne. Svako je slobodan da se danas izjašnjava kako želi i to se ne može zabraniti, ali prošlost se ne može menjati.
GLAS: Da li je jedan ovakav projekat sprovodiv?
KOVIĆ: Kao prvo, ovakvi projekti do sada su uvek propadali i svaki novi pokušaj je „mrtvorođenče“. Do toga ne može doći, bar kada su u pitanju Srbi, jer istorijski, narodni identitet Srba, veoma je drevan i savremena nauka upravo Srbe uzima kao primer jednog od naroda koji ima veoma star nacionalni identitet na tim prostorima, mnogo stariji od 18. ili 19. veka. O srpskom identitetu, kao i o jevrejskom ili ruskom, uvek se govorilo kao o protonacionalnom identitetu koji seže duboko u srednji vek. Tako da je smešno i polemisati sa proizvoljnim političkim procenama kakva je i ova posljednja Izetbegovića.
(www.palelive.com / Glas Srpske – Veljko Zeljković)