Огласи
Kinoteka Republike Srpske organizovaće danas poseban filmski program o temi „Nasljeđe na putevima rata“, kojim će se pridružiti obilježavanju Dana evropske baštine koji se u septembru održava širom Evrope, a od 2008. godine i u Srpskoj.
Iz Kinoteke Republike Srpske saopšteno je da će u okviru programa biti prikazani dokumentarni filmovi: „Crkve brvnare“ Ratomira Ivkovića i „Srpske crkve brvnare – znaci trajanja“ Milovana Pandurevića.
Gost programa biće književnik Branko Brđanin Bajović, koji je i scenarista filma „Srpske crkve brvnare – znaci trajanja“.
Oba filma donose priču o crkvama brvnarama koje su nastajale nakon propasti srpske srednjovjekovne države i, za razliku od monumentalnih srednjovjekovnih zadužbina, arhitektonski su skromne i nenametljive, ali pune specifične, jednostavne ljepote.
Ivkovićev film „Crkve brvnare“ snimljen je u produkciji „Dunav filma“ 1962. godine na području Srbije, dok je Pandurevićev film, kao zajednički projekat „Srna filma“ i Srpske radio-televizije /danas RTRS/, snimljen na području Banjalučke eparhije 1998. godine, uz blagoslov NJegovog preosveštenstva vladike banjalučkog Jefrema.
Snimanje ovog filma pomoglo je Ministarstvo nauke i kulture Republike Srpske i Ministarstvo kulture Srbije.
Scenario za film, prema knjizi istoričara umjetnosti LJiljane Ševo „Manastiri i crkve Banjalučke eparhije“, napisao je Bajović, koji će učestvovati u realizaciji ovog programa.
Filmom je obuhvaćeno desetak crkava brvnara Banjalučke eparhije, od kojih većina datira iz 19. vijeka, dok su neke sagrađene i u 18. vijeku.
Najveći dio sačuvanih crkava brvnara datira iz 18. i prve polovine 19 vijeka. Građene su na skrovitim mjestima, bez mnogo ulaganja, a mogle su se lako premještati, što nije bio rijedak slučaj u burnoj istoriji srpskog naroda.
Na teritoriji Srbije danas je sačuvano oko 50 crkava brvnara, dok ih je u Republici Srpskoj sačuvano samo oko 10, iako je, prema jednom popisu iz 1911. godine, na području tadašnje Banjalučko-bihaćke eparhije postojale 83 crkve brvnare.
Iako je najveći broj ovih crkava uništen u burnim istorijskim vremenima, sačuvane crkve brvnare danas svjedoče o neuništivosti i stvaralačkoj snazi srpskog naroda i predstavljaju nacionalne spomenike kulture od neprocjenjive vrijednosti.
Pokrovitelj obilježavanja Dana evropske baštine u Republici Srpskoj je Ministarstvo prosvjete i kulture Republike Srpske.
Program se održava uz podršku Savjeta Evrope i Evropske komisije.
Obilježavanje dana evropske baštine u Srpskoj započelo je 2008. godine, od kada se i Kinoteka Srpske pridružila obilježavanju ove značajne kulturne manifestacije.
(www.palelive.com / Srna)
