Огласи
Okupljanjem ispred crkve Svetog Đorđa na Vracama u Istočnom Sarajevu obilježen je 16. mart – dan kada su sarajevski Srbi 1996. godine napustili svoje domove u sarajevskim naseljima – Grbavici, Vracama, Kovačićima, Mojmilu… Sekretar Boračke organizacije Istočno Novo Sarajevo Vaso Elez rekao je da je u građanskom ratu u BiH od 1992. do 1996. godine na Grbavici poginulo 608 pripadnika Vojske Republike Srpske /RS/, te više od 400 civila, među kojima je bilo oko 10 djece, i više od 100 muslimana. Načelnik opštine Istočno Novo Sarajevo Gojko Drašković, koji je jedan od sudionika egzodusa, rekao je da su sarajevski Srbi napustili svoja ognjišta zato što nisu htjeli ostati pod vlašću bošnjačko-hrvatske federacije, te da je tih dana bilo teško, jer su došli u Republiku Srpsku prakično na ledinu bez infrastrukture. „Danas je na ovim prostorima izgrađeno moderno gradsko `gnijezdo`. I ovaj sveti hram je takođe dokaz da su se ovi prostori, za 14 godina od iseljavanja sa Grbavice, intenzivno razvili u jedan prelijep, savremen i moderan grad“, istakao je Drašković.
On je rekao da je od 1996. godine pa do danas izgrađeno oko 2 000 individualnih stambenih jedinica i isto toliko kolektivnog stambenog smještaja, te mnogi kulturni, sportski, vjerski i drugi objekti.
Drašković ističe da je većina sarajevskih Srba, koji su sudionici u egzodusu 1996. godine, riješila svoje stambeno pitanje u Istočnom Sarajevu, te da se bez obzira na krizu i dalje gradi, kako bi svoje osnovno životno pitanje riješili i oni koji nemaju vlastiti krov nad glavom.
Prema njegovim riječima, veliki broj Srba sa Grbavice i ostalih sarajevskih opština su „rasuti“ po cijelom svijetu i širom RS, a većini je želja da se vrate na prostore Istočnog Sarajeva, što im čelni ljudi ovog grada pokušavaju da obezbijede.
Načelnik opštine Istočno Novo Sarajevo istakao je da je „odluka sarajevskih Srba iz 1996. godine da napuste svoja ognjišta i presele se na slobodnu teritoriju u RS bila ispravna iz današnje perspektive“.
Penzionisani prota Vojo Čarkić, poznat kao pop Žućo, kako ga svi zovu u Istočnom Sarajevu, rekao je da je 16. mart 1996. godine bio tužan dan, jer se oko 5 000 Srba iselilo sa Grbavice.
On se prisjetio da je u građanskom ratu u BiH od 1992. do 1996. godine preko teritorije Grbavice u Sarajevo ušlo više od 120 000 privatnih paketa, od kojih je nadplovična većina bila za muslimanske, hrvatske i jevrejske žitelje ovog grada.
Otac Vojo naglasio je da je na današnji dan prije 14 godina premješten i krst koji su sredinom 1994. godine osveštali dva patrijarha – partrijarh Srpske pravoslavne crkve Pavle i patrijarh moskovski i cijele Rusije Aleksej drugi, a koji se danas nalazi u crkvi Svetog Đorđa na Vracama u Istočnom Sarajevu.
U svojim ranijim izjavama otac Vojo je istakao da je tog dana 1996. godine kolona srpskog naroda i srpske vojske išla mirno, ćutke, putem uz Vraca, slijedeći krst do mjesta gdje je sada ovaj novi prelijepi srpski pravoslavni hram.
„To je bio naš definitivni odlazak sa Grbavice. Od tada su se moji Grbavičani, ili legionari kako sam ih u ratu zvao, raselili širom svijeta od Australije do Kanada, od Aljaske do Novog Zelanda“, prisjećao se prota Čarkić teškog istorijskog trenutka za sarajevske Srbe.
U arhivi Srne nalazi se i izjava tadašnjeg predsjednika Narodne skupštine RS Momčila Krajišnika koji je upozorio međunarodnu zajednicu da poslije egzodusa sarajevskih Srba postoji realna opasnost da Sarajevo postane evropska baza islamskog ekstremizma i ekspanzionizma.
„Neću da kažem da će to biti drugi Teheran, ali sigurno je da će islamski faktor učiniti sve kako bi ovde prevladao. U svakom slučaju, egzodus sarajevskih Srba imaće dalekosežne i opasne posljedice po cijelu Evropu“, rekao je Krajišnik 19. marta 1995. godine.
On je zaključio da je „međunarodna zajednica u Sarajevu izgubila bitku za multietničku BiH, jer je taj grad bio poslednja kopča koja je povezivala Srbe iz PC sa Federacijom i predstavljao kakav-takav kohezioni faktor za zajedničku BiH“.
Predstavnici UN u Sarajevu optužili su 15. marta 1996. godine sarajevske vlasti za „indiferentnost“ prema teroru kome su bili izloženi preostali Srbi u ovom gradu.
Tadašnji portparol UN Aleksander Ivanko osudio je „pljačke, krađe i zaplašivanja Srba, prije svega na Ilidži“ i optužio policiju da su ostali ravnodušni i tokom „verbalnog zastrašivanja srpskog stanovništva u ovom predgrađu“. On je upozorio da protesti, koji su bili upućeni zvaničnicima Federacije, kako bi se sprečio teror, nisu imali nikakvog efekta.
(www.palelive.com / Srna)
