Izložbom „Srbija i Srbi na filmu u Prvom svetskom ratu“, koja je sinoć otvorena u Galeriji „Cekovića kuća“ na Palama, Kinoteka Republike Srpske, u saradnji sa Jugoslovenskom kinotekom iz Beograda, počela je specijalni program povodom obilježavanja 100 godina od početka Prvog svjetskog rata pod nazivom „U kontekstu“.
Izložbu je otvorio akademik Milivoje Unković, a među brojnim posjetiocima ovog kulturnog događaja bio je ambasador Srbije u BiH Stanimir Vukićević.
{yoogallery src=[/images/stories/reportaze/kinoteka-izlozba-prvi-svjetski-rat-jun-2014/] width=[54] height=[54] title=[Izložba „Srbija i Srbi na filmu u Prvom svetskom ratu“] style=[lightbox] effect=[fade] spotlight=[1] prefix=[thumb54_] thumb_cache_dir=[thumbs54] thumb_cache_time=[1440] load_lightbox=[1] thumb=[plain] rel=[lightbox[mygallery]] load_lightbox=[1] resize=[1] order=[asc] count=[50]}
Direktor Kinoteke Republike Srpske Milovan Pandurević ocijenio je da ova izložba najvažniji kulturni događaj u Republici Srpskoj vezan za vidovdanske dane i obilježavanje početka Prvog svjetskog rata.
„Izložba govori o vremenu iz kog se teško mogu naći neki dokumenti, ali zahvaljujući snimateljima iz Prvog svjetskoga rata sačuvani su materijali koji sada svjedoče o tom vremenu. Te godine i ti mladići koji su učestovali u Sarajevskom atentatu jesu duhovno cvijeće srpskog naroda“, rekao je Pandurević.
On je napomenuo da je izložbom obuhvaćen materijal koji je, u najvećem dijelu, prvi put dostupan javnosti.
„Na oko 50 panoa prikazani su fotogrami iz filmova koje su od 1914. do 1918. godine snimili pioniri srpskog filma, ali i saveznički i snimatelji iz neprijateljskih zemalja, kao i faksimili različitih dokumenata i odobrenja Vrhovne komande Srpske vojske za kinematografska snimanja, sa zadatkom da se najvažniji momenti borbe, kao i ostali ratni događaji sačuvaju za istoriju i u slikama“, naveo je Pandurević.
On je podsjetio da je izložba nedavno otvorena u novom zdanju Jugoslovenske kinoteke u Beogradu, te da je Kinoteka Republike Srpske dobila ekskluzivno pravo da izradi kopiju za Republiku Srpsku, pa će publika u Istočnom Sarajevu imati posebnu privilegiju da ovu izložbu vidi istovremeno kada i beogradska publika.
„Zahvaljujući dugogodišnjoj saradnji Kinoteke Republike Srpske i Jugoslovenske kinoteke, ova respektabilna izložba uskoro će se naći i pred publikom širom Srpske“, rekao je Pandurević.
Autori izložbe i upravnik arhiva Jugoslovenske kinoteke Aleksandar Erdeljanović rekao je da je na postavci rađeno nekoliko mjeseci.
Ističući da je Jugoslovenska kinoteka jedna od deset najvećih kinoteka u svijetu, Erdeljanović je naveo da je prvi put najveći dio materijala, preko 80 odsto, skenirano u odjeljenju digitalne restauracije sa filmske trake.
Erdeljanović je istakao da je ova izložba cjelokupni istorijski presjek kinematografskih snimanja od 1914. do 1918. vezanih za srpski narod, srpsku vojsku, ali i za srpske teme šire.
„Mi smo filmski istoričari i naše je da prikažemo ono što je kinematografija dala, a većina fotografija na ovoj izložbi je strane provenijencije, jer su mnogi strani snimatelji došli u Srbiju i već iz toga se vidi ko je bio moralni pobjednik toga rata, tako da svi pokušaji revizije padaju u vodu pred činjenicama, a ovo su neosporne činjenice“, konstatovao je Erdeljanović.
Nakon izložbe, program je nastavljen u Kulturnom centru projekcijom dokumentarnog filma „Sarajevski atentat“ iz 1964. godine, u režiji Suada Mrkonjića, nakon čega će biti prikazan i igrani film „Sarajevski atentat“ Fadila Hadžića iz 1968. godine.
Program će trajati do 26. juna, nakon čega će dio programa „U kontekstu“ biti realizovan i u Istočnom Novom Sarajevu, od 27. do 30. juna, u okviru Vidovdanske akademije i svečanosti povodom otkrivanja spomenika Gavrilu Principu u gradskom parku.
Pokrovitelj manifestacije je Ministarstvo prosvjete u kulture Republike Srpske.
(www.palelive.com / Srna)