Огласи
ISTOČNO SARAJEVO – Narodna i univerzitetska biblioteka Republike Srpske organizovala je izložbu „Anatomija zaborava“, koja će do 28. novembra biti postavljena u prostorijama Matične biblioteke Istočno Sarajevo.
Izložba je nastala povodom Šeste međunarodne konferencije o Jasenovcu, a njen inicijator je jedan od organizatora konferencije, akademik Srboljub Živanović.
Izložba, koja je pripremana tri mjeseca, prikazala je sistem ustaških logora, genocid koji je vršen nad Jevrejima, Romima i Srbima u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj, a činjenica da nijedan od njena tri autora – Vanja Šmulja, Spomenka Kuzmanović i Ljubica Milekić, nije istoričar, izložbi je dala sasvim novi kvalitet.
„Imali smo drugačiji pristup, jer smo pokušali žrtve da sagledamo ne kao žrtve, kao brojeve i statističke podatke, nego kao ljude. Na plakatima se nalaze fotografije ljudi prije njihovog stradanja, prikazani su u nekom svom normalnom životu“, rekla je Šmulja novinarima.
Šmulja je naglasila da je strašan način na koji su ovi ljudi istrgnuti iz svojih života. „Način na koji su mučeni i ubijani do sada nije imenovan u istoriji ljudskog besčašća“, rekla je Šmulja i dodala da je njihov identitet jedina krivica zbog koje su stradali.
Ona je istakla da je posebna pažnja posvećena stradanju djece, što je „najstravičnije u cijeloj ovoj priči“.
„Nezavisna Država Hrvatska je jedina, od svih država, imala logore za djecu. I u tom vremenu zla postojali su ljudi koji su, rizikujući svoje živote, nastojali da spasu nevino progonjenu djecu. Ovom izložbom smo i njima posvetili dužnu pažnju“, naglasila je Šmulja.
Spomenka Kuzmanović rekla je da izložbu prati katalog na srpskom, engleskom, njemačkom, francuskom i ruskom jeziku, zbog postavke izložbe u Moskvi koja je planirana naredne godine.
Već je dogovoreno da 17. februara izložba bude postavljena u Domu Vladike Nikolaja u Londonu, a 15. aprila u Srpskoj pravoslavnoj crkvi u Parizu.
Kuzmanovićeva je rekla da se očekuju skori dogovori za termine održavanja izložbe u Moskvi, Pertu, Beogradu i Novom Sadu, te da postoje indicije da će izložba biti postavljena i u Beču.
Nakon inostranstva, sve biblioteke u Republici Srpskoj imaće mogućnost da prikažuz izložbu u svom prostoru.
„Ono što prati izložbu, a ujedno je i najava za naš naredni projekat je dokumentarni film `Kultura sjećanja`. To su svjedočenja preživjelih koji su kao djeca bili zarobljeni u logorima Nezavisne Države Hrvatske. Naša biblioteka ima namjeru da s ciljem kulture sjećanja publikuje izjave oko 300 logoraša“, navela je Kuzmanovićeva.
Stručni konsultant izložbe, istoričar Dragoslav Ilić smatra da se danas malo pažnje, posebno u školskim programima, posvećuje ovim žrtvama, te da nema ni velikih književnih djela, ni filmova, koji se na adekvatan način bave ovom temom.
Direktor Matične biblioteke Istočno Sarajevo LJiljana Knežević istakla je da ova ustanova ima izvanrednu saradnju sa Narodnom i univerzitetskom bibliotekom Republike Srpske, te da je ovo njihov drugi projekat koji gostuje u Istočnom Sarajevu.
„Zadovoljstvo mi je što naši sugrađani imaju priliku da pogledaju izložbu odmah nakon predstavljanja javnosti u Banjaluci, a prije Londona i Pariza. Ovim smo stvorili priliku da naši učenici, u okviru nastavnog programa, posjete izložbu i dobiju kvalitetan istorijski čas, nauče nešto novo i budu dio kolektivnog pamćenja, koji trebamo čuvati za buduće generacije“, istakla je Kneževićeva.
Izložba „Anatomija zaborava“ nastala je na osnovu građe Muzeja žrtava genocida iz Beograda, Muzeja revolucije na Mrakovici, Muzeja Kozare iz Prijedora, Muzeja Republike Srpske, Arhiva Republike Srpske, Srpskog nacionalnog društva „Prebilovci“ iz Beograda, banjalučkog Udruženja potomaka i poštovalaca žrtava kompleksa logora smrti NDH Gospić-Jadovno-Pag, Gradskog udruženja bivih logoraša Drugog svjetskog rata i njihovih potomaka iz Banjaluke i Narodne biblioteke Srbije u Beogradu.
(www.palelive.com / Srna)
