Огласи
Na Filozofskom fakultetu na Palama počele su sesije u okviru naučnog skupa „Mitropolit dabrobosanski Georgije Nikolajević /1807-1896/ i njegovo doba“ na kome će 15 učesnika iz Republike Srpske, Srbije i Hrvatske govoriti i ukazati na njegov nemjerljiv doprinos književnosti, prosvjeti i vjeri.
Direktor Arhiva BiH Danijela Mrda na sesiji je govorila o ličnosti Georgija Nikolajevića, te crkvenim i političkim prilikama u Austro-Ugarskoj.
Mrda je navela da Arhiv ima bogatu zbirku iz austrougarskog perioda i fondova koji su izvanredno sačuvani, a datiraju od 1878. do 1918. godine, te da je to širok spektar arhivske građe koju je bilo teško izdojiti za današnje prezentacije.
„Prezentacija dokumenata o životu i radu mitropolita Georgija Nikolajevića zasnovana je na raznovrsnoj bogatoj arhivskoj dokumentaciji do koje može doći samo istraživač koji se dobro snalazi u ovoj vrsti posla jer obraditi ih, pripremiti takvu vrstu dokumenta, najteže je za jednog istraživača, jer su tekstovi pisani gotskim pismom“, rekla je Mrda tokom sesije.
Ona je dodala da je sreća Arhiva BiH što ima dva arhivara koji poznaju ovo pismo i dragocjeni su u prevođenju tih dokumenata i istraživačima u radu.
Mrda je navela da su mjesecima istraživali arhivsku građu u vezi sa životom i radom mitropolita Nikolajevića i da je bio izazov izabrati dokumenta, ali se ipak odlučila da krene od perioda 1878. i okupacije i uspostavljanje Zemaljske vlade, jer je bila jasna namjera Austro-Ugarske da u potpunosti preuzme kontrolu nad svim institucijama koje su imale uticaj na svijest stanovništa u BiH.
Ona je napomenula da je prvi popis stanovništva urađen 1879. i iz relaventnih podataka koje imaju u Arhivu BiH jasno se vidi da je Srba bilo 42,88 odsto i bili su najbrojniji u BiH.
Mrda je objasnila da u arhivskoj građi ima značajnih dokumenata važnih za život Mitropolije dabrobosanske, kao i dokumenata o istoriji Srba na ovim prostorima, poput zbirke periodike, časopisa iz tog perioda.
Prema njenim riječima, mitropolit Georgije Nikolajević bio je vrijedan, skroman čovjek, dobročinitelj koji je osnovao fondove u dobrovoljne svhe, a njegova posebna pastirska uloga ogleda se u očuvanju nacionalnog i vjerskog identiteta kod Srba, koji su ostali i iz sve poteškoće opstali na ovim prostorima.
Mrda je navela da za arhive gdje se čuva arhivska građa može reći da su stari koliko i čovječanstvo, jer nastajanje i čuvanje pisanih dokumenata seže u daleku prošlost od kada postoji i pismenost.
Docent na Filozofskom fakultetu na Palama Vladan Bartula govorio je o radu Georgija Nikolajevića i dubrovačka književnosti, ističući da je on bio učitelj u srpskoj školi u Dubrovniku, a poslije toga dubrovački paroh.
Bartula ističe da je Nikolajević radio značajne poslove u dubrovačkom arhivu, dosta dokumenata odatle prepisao i objavio u kasnijim zbornicima.
„Kao jedan od naših značajnih istoričara književnosti, bavio se dubrovačkim piscima. Skupljao je, razmatrao i tumačio građu koja je vezana za dubrovačke pjesnike i dubrovačke književnike od 15. do 19. vijeka“, istakao je Bartula.
Naučni skup koji je otvoren sinoć, organizuju Mitropolija dabrobosanska, Pravoslavni bogoslovski fakultet „Sveti Vasilije Ostroški“ Univerziteta u Istočnom Sarajevu i Filozofski fakultet Pale.
(www.palelive.com / Srna)
