Огласи
ZVORNIK – U Zvorniku je večeras predstavljena monografija pod nazivom „Kamenim tragovima“, autora i istoričara Slađane Paškalj iz Frankfurta i fotografa Radenka Kosića.
Paškaljeva je rekla da je ovoj monografiji prethodila knjiga fotografija koju je priredio i izdao austrijski profesor Helmut Fridrihmajer na osnovu fotografija austrijskog poručnika Emila Balcareka, koji je boraveći kao vojno lice 1907. i 1908. godine u BiH, fotografisao Zvornik, Kalinovik, Sarajevo i druga mjesta.
Podsjetivši da je Fridrihmajer oženio unuku poručnika Emila Balcareka, Paškaljeva je rekla da iz Zvornika ima 90 fotografija koje su objavljene u prvoj monografiji.
„Od tih 90 fotografija, uspjeli smo da u Zvorniku pronađemo i fotografišemo samo 29 lokacija koje su pretrpjele neznatne promjene, dok neke lokacije nismo pronašli, a neke su totalno promijenile izgled“, rekla je Paškaljeva.
Ona je dodala da je srednjovjekovna tvrđava Đurđev grad iznad Zvornika na fotografijama Balcareka bila očuvana, te uredno i njegovano izgledala, a da najnovije fotografije pokazuju da je na ovu lokaciju ostavilo traga proteklo stogodišnje vrijeme.
Paškaljeva je rekla da je najnovija monografija nastala iz znatiželje za prošlim vremenom kada je dobila na poklon knjigu čiji je naslov u prevodu značio „Potonula Bosna“ ili „Iščezla Bosna“ i držeći je u rukama pomislila je da je ovo pravo istorijsko blago naših krajeva iz ondašnjeg vremena.
„Rodila se u meni znatiželja da sagledam kako li je sada u tim krajevima i predjelima Zvornika i drugih mjesta, šta je autentično sačuvano sa tih fotografija, šta više nema i šta se sve promijenilo u tih stotinu godina“, rekla je ona.
Fotograf Radenko Kosić rekao je da su neke lokacije pronađene, neke nisu jer uopšte ne postoje, zbog toga što je vrijeme učinilo svoje, a dogodila su se u međuvremenu i tri rata, što jasno govori kakvim je promjenama bilo izloženo ovo podneblje.
„Uspjeli smo da uradimo jednu cjelinu ovdašnjeg vremena koje se naslanja na fotografije austrijskog poručnika“, rekao je Kosić i dodao da su lokacije fotografija iz ondašnjeg vremena pronalazili uz pomoć mještana koji su prepoznavali lokacije sa fotografija.
Zvornički istoričar Zoran Ivanović rekao je da su u monografiji objedinjene stare i nove fotografije, odnosno fotografski parovi, te propraćeni tekstovima autora, kao pokušaj da se premosti vremenski prostor njihovog nastajanja.
Monografija je objavljena u izdanju „Kulturfokusa“ iz Frankfurta.
(www.palelive.com / Srna)
