Огласи
ISTOČNO SARAJEVO – „Sjećanje na Jabuku – ljudi govore“ naziv je programa i izložbe fotografija koju je u Kulturnom centru Istočno Novo Sarajevo večeras organizovao Crkveni odbor crkve Svetog Preobraženja Gospodnjeg iz Jabuke kod Foče, a koji govori o stradanju 43 osobe iz ovog sela u jednom danu.
Jedan od organizatora programa Ranko Skakavac rekao je večeras novinarima u Istočnom Sarajevu da je definisana i inicijativa prema Skupštini opštine Istočna Ilidža da jedna ulica u ovoj lokalnoj zajednici ponese ime po Jabuci, zbog toga što najviše Jabučana koji su izbjegli sa svojih ognjišta žive na području ove opštine.
„Ovaj program smo organizovali i da bismo ukazali institucijama da nismo zadovoljni njihovim radom, nismo zadovoljni što nije pokrenuta istraga. Zamislite u jednom danu da su ubijene 43 osobe, a do danas niko od krivaca nije pronađen ili kažnjen, a povratak teško ide“, naglasio je Skakavac i dodao da su se do sada u Jabuku vratile samo tri osobe.
Osim toga, u okviru programa prikazana su i dva ratna filma snimljena u Jabuci 1992. godine koja govore o rušenju crkve u ovom selu, kao i svjedočenje nekadašnjeg stanovnika Jabuke koji je u ratu izgubio tri sina.
Veljko Golijanin, ktitor crkve Svetog Preobraženja Gospodnjeg iz Jabuke kod Foče i jedan od inicijatora obnavljanja crkve, rekao je da je jedna od prvih inicijativa za gradnju crkve na području današnje Federacije BiH, bila ova iz Jabuke.
„Moj otac, brat i ja smo odlučili da budemo ktitori te crkve, oko nje smo okupili narod i vratili smo se korijenima“, istakao je Golijanin.
Gordan Mastilo, bivši stanovnik Jabuke, rekao je da istorija ovog područja trajala više od 300 godina, sve do 23. jula 1992. godine kada je Jabuka nestala u jednom danu.
„Kada kažem riječ jabuka prorade emocije i Jabuka je neprebolna za sve nas Jabučane dok god postojimo i dok bude bilo ljudi iz Jabuke ona neće biti zaboravljena“, istakao je Mastilo.
On je dodao da ovo nije jedini način na koji se bivši stanovnici ovog sela prisjećaju srećnih vremena, te da se svake godine okupljaju oko obnovljene crkve.
Nad srpskim žiteljima Jabuke počinjen je strašan ratni zločin 23. jula 1992.
godine, kada su pripadnici takozvane Armije BiH na kućnom pragu svirepo ubili 43 mještana.
U 18 jabučkih sela muslimanska vojska tada je popalila sve kuće i pomoćne objekte na koje je naišla ubijajući sve pred sobom, a milosti nije bilo ni za slijepe i nepokretne starice, djevojke i djecu, koje su ubijali i palili u njihovim kućama.
Najmlađa žrtva bio je trinaestogodišnji dječak Novo Elez.
Minirana je i do temelja srušena i mjesna Crkva Preobraženja Gospodnjeg, koja je prilozima vjernika obnovljena 2005. godine, a u dvorištu crkve je podignut spomenik stradalim Jabučanima.
Za zločin u Jabuci niko nije odgovarao.
S obzirom na to da je nakon rata Dejtonskim mirovnim sporazumom Jabuka pripala FBiH, preostalo srpsko stanovništvo moralo se seliti sa svojih ognjišta, a posmrtni ostaci stradalih Jabučana tada su preneseni na Gradsko groblje Božovac u Foči.
Jabučani danas žive širom svijeta, a, osim u Foči, njihova veća kolonija je u Vojkovićima u Istočnom Sarajevu.
(www.palelive.com / Srna)
