Огласи
Na Filozofskom fakultetu na Palama sinoć je promovisana knjiga „Stazama srpskog rukopisnog nasljeđa“ autora Biljane Samardžić.
Samardžićeva, profesor na Katedri srpskog jezika i književnosti, navela je da je knjigom željela da poruči da je krađa srpskog jezika i ćirilice istovremeno i krađa srpskog nacionalnog identiteta.
„Jasno ukazujem koliko ti spoljašni faktori utiču na istorijske procese, a koji su lingvistiku okrenuli na polje politike“, kaže Samardžićeva.
Prema njenim riječima, to se posebno vidi u radovima o takozvanoj bosančici i hrvatskoj ćirilici, gdje ukazuje koliko se politika prema jeziku odvojila od nauke o jeziku.
Ističući da se, gubeći srpski jezik i ćirilicu gubi i nacionalni identitet, Samardžićeva je naglasila da formula za njihov opstanak glasi „srpski jezik jednako srpska ćirilica jednako srpski narod“.
„Ova knjiga pokazuje da moramo da probudimo našu nacionalnu svijest i da ukažem na to da Srbi često nipodaštavaju svoj jezik i pismo, a to ne smijemo da radimo. Srpski narod ne smije da se sa takvim nipodaštavanjem odnosi prema vlastitom pismu“, poručila je ona.
Ova knjiga prati istorijski put razvoja srpskog jezika i ćirilice, odnosno njegov položaj i status.
„Knjiga je u tom smislu jedan idealan spoj srpske istorije i srpske lingvistike jer jasno pokazuje da, prateći sudbinu srpskog jezika i ćirilice, pratimo i sudbinu srpskog naroda i obratno“, rekla je Samardžićeva.
Ona je navela da se knjiga sastoji od dva dijela, od kojih je prvi istorijski gdje se predstavlja položaj srpskog naroda u srednjovijekovnoj bosanskoj državi, njegov razvoj, kulturne i crkvene prilike.
„Drugi dio je uže lingvistički, a to znači da sam na različitim poljima jezičke analize opisala jezik i pismo srpskih povelja sa područja BiH od 12. do 15. vijeka“, pojasnila je ona.
Lingvista i profesor na fakultetima u Beogradu i Istočnom Sarajevu Miloš Kovačević ocijenio je da nije postojalo bolje vrijeme da se pojavi ovakva knjiga.
„Nikad Srbi nisu bili tako osporavani u BiH koliko danas. Ako hoćemo da kažemo da nismo ono što drugi govore o nama, da nismo dijaspora u BiH, da smo došli tek u 18. vijeku, da nas je Srpska pravoslavna crkva pretvorila iz Bosanaca u Srbe – onda ovakve knjige na najbolji način demantuju takve proizvoljne konstatacije“, poručio je on.
Kovačević ističe da je jezik jedino što pamti, jer „ako nema pamćenja u jeziku onda nema pamćenja ni u samom narodu“.
„Sa te strane ova knjiga na najbolji način pokazuje šta je srpska kulturna baština BiH i postoji li BiH mimo Srba i postoje li uopšte i drugi narodi u istoriji koji ne vode svoje porijeklo u kulturnoj i jezičkoj istoriji, a da nisu Srbi“, rekao je on.
Kovačević je upozorio da je „bosančica“ jedna vrsta podstreka koja se danas povampiruje kao bosanski jezik i kao bosanska kultura iz koje proističu svi drugi.
„Knjige kao što je ova, koje su naučno zasnovane i koje se drže samo činjenica i nema nikakvih spekulativnih zaključivanja, nego samo na osnovu činjenica pokazuju da je Bosna bila isključivo srpska pokrajina, odnosno dio srpske zemlje, da su svi spomenici koji nešto vrijede u samoj Bosni pisani srpskim jezikom i uglavnom srpskom ćirilicom“, istakao je poznati lingivsta.
Kovačević kaže da današnja reinterpretacije pokazuju da Srbi dugo vremena prije Biljane Samardžić nisu imali prave istoričare jezika i da su istoriju jezika tumačili oni koji su željeli da kažu kako srpske istorije u BiH nema.
Ova knjiga nastala je kao rezultat autorovih višegodišnjih istraživanja istorije srpskog jezika i pisma u BiH.
Centar istraživanja odnosio se na srpsku srednjovjekovnu građu u BiH, odnosno na do sada nedovoljno obrađivane srednjovjekovne povelje na grafijskom, ortografskom, te fonetsko-morfološkom planu.
O knjizi su, osim Kovačevića, govorili i profesori Milan Stakić i Mihailo Šćepanović.
(www.palelive.com / Srna / Foto: Facebook)
