Revija srpskog dokumentarnog filma

Kinoteka Republike Srpske /RS/ organizovaće, u saradnji sa Jugoslovenskom kinotekom iz Beograda, reviju srpskog dokumentarnog filma od 1945. do 2000. godine, koja će biti održana od 14. do 16. oktobra u Kulturnom centru na Palama. Iz Kinoteke RS saopšteno je da će tokom ove trodnevne filmske retrospektive dokumentarnog srpskog, ali i jugoslovenskog stvaralaštva publika moći da vidi više od 30 najznačajnijih filmova ovog žanra, nastalih u drugoj polovini 20. vijeka, koji na svojevrstan način svjedoče o vremenu, ljudima i događajima koji su obilježili period od kraja Drugog svjetskog rata, preko početka socijalističke izgradnje, odavno već bivše Jugoslavije, do kraja prošlog milenijuma. Od pionira „socijalističke“ kinematografije Radoša Novakovića i njegove „Nove zemlje“ iz 1946. godine, do Jelene Bojović /Koprivica/ i njenog višestruko nagrađivanog filma „Bila jednom kula Garića“ iz 2000. godine može se rekonstruisati cjelokupna srpska istorija, zgusnuta u posljednjih 50 godina prošlog vijeka. Na programu su filmovi najpoznatijih srpskih autora, ne samo dokumantarnog filma – od Dušana Makavejeva /“Parada“, 1962/, Puriše Đorđevića /“Majka, sin, unuk, unuka“, 1965/, Aleksandra Saše Petrovića /“Saborac“, 1965/, Nikole Majdaka i Milivoja Miloševića /“Končerto gimnastiko“, 1963/, Krste Škanate /“Nostalgija vampira“, 1968/, Miroslava Jokića /“Balada o nafti“, 1970/, do Želimira Žilnika /“Nezaposleni ljudi“, 1968/, Živka Nikolića /“Marko Perov“, 1972/ i mnogih drugih.

Riječ je o najreprezentativnijim dokumentarcima tih autora, višestruko nagrađivanim na domaćim i inostranim filmskim festivalima, a neki od njih se s pravom svrstavaju u sam vrh svjetske kinematografije.

Posebno se ističu dokumentarci nastali šezdesetih i sedamdesetih godina prošlog vijeka, iz perioda tzv. „novog“ i „crnog talasa“ srpske kinematografije koji se i izborom tema i svojim umjetničkim dometima i danas smatraju najboljim ostvarenjima ovog žanra.

U program su uvršteni i srpski autori značajni i za razvoj kinematografije BiH, poput legendarnog Živka – Žike Ristića i filma „Splavari na Drini“ iz 1951. godine, te Side Marjanović i Slobodana Jovičića sa „Omladinskom prugom Šamac – Sarajevo“ iz 1947. godine, do Ratka Orozovića /“Ambasadori filma“, 1978/, Nikole Stojanovića /“Kraj milenijuma“, 1995/ i drugih.

Gosti Kinoteke RS biće direktor Jugoslovenske kinoteke Radoslav Zelenović, upravnik Arhiva Jugoslovenske kinoteke Aleksandar – Saša Erdeljanović i drugi filmski radnici i stvaraoci iz Srbije i RS.

Biće prezentovan i donatorski ugovor kojim je Jugoslovenska kinoteka, uz podršku Ministarstva prosvjete i kulture Srbije, poklonila Kinoteci RS kopije 228 igranih i dokumentarnih filmova.

Pokrovitelj ove manifestacije je Ministarstvo prosvjete i kulture RS.

(Srna)