FOČA – Radio-televizija Republike Srpske počela je danas u Foči snimanje dokumentarnog Filma „Dušu nisu ubili“ o stradanju srpskog naroda u BiH u 20. vijeku.
Na Šćepan Polju, na mjestu gdje rijeka Tara, primajući Pivu, mijenja naziv u Drinu, održana je konferencija za novinare na kojoj je rečeno da će film biti poruka srpskog naroda da svima oprašta, ali da ne zaboravlja šta je urađeno njegovim precima, uz želju da se takvi zločini nikada i nikome ne ponove.
Autor filma Mira Lolić Močević rekla je da snimanje simbolično počinje sa mjesta gdje nastaje Drina zbog istorijskog značaja ove rijeke koja je žila kucavica srpskog naroda.
„Dokumentarni film će pratiti i monografija, kroz koju ćemo pokušati da napravimo fotografije i video zapise najznačajnijih mjesta koja će ostati upamćena kao prostori gdje su Srbi kao nevin narod stradavali“, rekla je Močevićeva.
Stručni konsultant na filmu, profesor istorije Draga Mastilović rekao je da je zamisao da se pokušaju opisati najveći zločini nad Srbima i ključni događaji koji su uticali da se broj srpskog pravoslavnog stanovništva sa 45 odsto, koliko je bilo za vrijeme austrougarske vladavine, svede na 31 odsto 1991. godine.
On je naveo da su, osim masovnih zločina, tome doprinijele i planske kolonizacije – prva za vrijeme Kraljevine Jugoslavije, kada su Srbi iz pasivnih krajeva BiH preseljeni u Vojvodinu, Slavoniju i na Kosovo, a druga nakon Drugog svjetskog rata, kada su Srbi ponovo masovno preseljavani u Vojvodinu, kao i demografski procesi, kao što su pojačano iseljavanje Srba u druge republike i veoma niska stopa nataliteta Srba u odnosu na druge narode.
„Ideja je da se istaknu najznačajnija mjesta stradanja, a projekat počinjemo sa Drine, koja ima veoma značajnu ulogu jer su svi neprijatelji srpskog naroda Drinu posmatrali kao granicu istočnog i zapadnog svijeta, a to je upravo međa koja dijeli srpski narod na dva dijela“, rekao je Mastilović.
On je napomenuo da će se na području opštine Foča film snimati na tri lokaliteta, na kojima su Srbi stradali u posljednja tri rata – u Čelebićima, odakle je srpski narod masovno interniran u austrougarske logore, u Miljevini, gdje su nakon završetka Drugog svjetskog rata masovno likvidirani četnici iz Srbije, te u Jošanici, gdje je stradalo srpsko stanovništvo 1992. godine.
Konsultant na filmu je i dekan Bogoslovskog fakulteta iz Foče Darko Đogo, koji će govoriti o stradanju Srpske pravoslavne crkve, a film je zajednička produkcija RTRS-a, Produkcijske kuće „The friends“ /Prijatelji/ i Udruženja „Srpsko-ruski most“.
Pokrovitelji filma su Ministarstvo prosvjete i kulture Republike Srpske i Centar za istraživanje ratnih zločina u Vladi Republike Srpske, a podržala ga je i opština Foča, čiji je načelnik Radisav Mašić poručio da je ovaj projekat doprinos nastojanju da se objelodani istina o stradanju Srba.
Nakon Foče, snimanje će biti nastavljeno širom Hercegovine, gdje su Srbi masovno stradali u Prvom i Drugom svjetskom ratu, a zatim u Birču, srednjoj Bosni i Bosanskoj krajini.
(www.palelive.com / Srna)