Slavni srpski slikar Miloš Šobajić upozorava da je kič – katastrofa koja prijeti svima, pa čak i Parizu i drugim velikim gradovima, gdje ga ima i previše, ali je, nažalost, mnogo i publike koja preferira kič…
Slavni srpski slikar Miloš Šobajić, čija je centralna tema umjetničkog opusa – čovjek, smatra da je slikarstvo u modernom vremenu dovedeno u pitanje.
„Posmatrajući sve što se zbiva u poslednje tri – četiri decenije na polju likovne umetnosti vidimo da je to sve otišlo u nekom pravcu koji začuđuje običnog čoveka“, navodi Šobajić u intrevjuu Srni.
Čovjek, koji je centraalna tema njegovog rada, uvijek uspješno izbjegava zamke koje mu postavlja svijet.
„Nekada sam ga slikao celovitog, posle sve manje celovitog, a na kraju slikam samo detalje – njegove šake, cipele, noge, bez lica, u jurišu, obezglavljenog – ali uvek kao pobednika, jer za mene je čovek uvek pobednik“ – naglašava Šobajić.
Prema njegovim riječima, umjetnost, generalno gledano, na ovim prostorima ne prati sudbinu srpskog naroda i njegove uspjehe i stradnja kroz vijekove.
„Slikarstvo je tišlo u veliki kič i katastrofu, i to je vidljivo od devedestih godina kada su umrli neki od poslednjih velikana srpskog slikarstva. Slikarstvo u Srbiji i u Republici Srpskoj otišlo je u neko lako predstavljanje pejsaža koje bi, eventualno, njihovi autori mogli da lako prodaju i to im je jedini cilj, bez jasne ideje i ideologije“, konstatuje Šobajić.
Ovaj slavni i kontroverzni doajen srpskog slikarstva, koji je više puta rekao da umjetnost doživljava kao „krvavu borbu“, i koji je u intervjuu Srni, krajem devedestih godina tokom NATO bombardovanja Beograda, poručio da će „sa njegovih slika curiti nevina srpska krv“, svojim britkim potezima i crvenim linijama slao je svojevrsno upozorenje o neophodnosti spašavanja ljudskih duša.
Šobajić potvrđuje da je vjeran ekpresionizmu kao svojevrsnoj negaciji realizma i impresionizma. „Smatram da je ekspresionizam nešto najuzbudljivije kao način kojim se pokazuje ovaj svet. Biću uvek ekspresionista, sve dok budem mogao da radim i da stvaram“, poručuje Šobajić.
„Srbija se trudi da postane Evropa. Videćemo koliko uspešno to radi, ali na umetničkom planu svi se trude da liče na ono što se radi u velikom svetu, a ja mislim da je to sasvim pogrešno. Naš stav treba da gradimo tako da on ide od nas ka njima, a ne obrnuto“, kategoričan je Šobajić.
On upozorava da je kič – katastrofa koja prijeti svima, pa čak i Parizu i drugim velikim gradovima, gdje ga ima i previše, ali je, nažalost, mnogo i publike koja preferira kič.
„Srećom, u srpskim zemljama ima veliki broj izvanrednih mladih likovnih umetnika, koji su neverovatno talentovani. Međutim, biti talentovan i uraditi neko ozbiljno umetničko delo, dve su različite stvari“ – navodi on.
Šobajić izdvaja mladog paljanskog slikara Marka Kusmuka, koji je nedavno doktorirao na njegovom fakultetu, i kome je bio mentor, ističući da je Marko izuzetno nadaren i talentovan umjetnik, koji posjeduje i volju i energiju neophodnu za velika ostvarenja.
Prema njegovim riječima, ne postoji nijedan predmet ili dio ljudskog tijela, kojeg Marko Kusmuk nije u stanju munjevito i precizno da naslika, jer posjeduje neograničen talenat da sve što vidi, fotografski precizno prenese na platno.
On ukazuje da je Marko u svojim djelima prešao u ofanzivu, dajući ljudskom licu drugi smisao nego što je portret.
Govoreći o svom domaćinu, osnivaču i umjetničkom rukovodicu Međunarodne likovne kolonije „ART simpozijum Jahorina“ Lazi Saviću sa Pala, Šobajić je naveo da se radi o izuzetno vrijednom i odvažnom borcu za promociju umjetnosti na Jahorini, Istočnom Sarajevu, Republici Srpskoj, ali i u okruženju.
„NJegova ideja da napravi muzej monumentalnih skulptura pod otvorenim nebom na Jahorini izvanredna je i zaslužuje veliku pažnju i podršku svih. Voleo bih da Lazo uspe i da jednog dana na ovoj prelepoj planini osvane dugačka aleja okićena nizom grandioznih skulptura, čiji će autori biti poznati, ali i manje poznati vajari iz celog sveta“, zaključio je Šobajić intervju Srni.
Miloš Šobajić je rođen 1945. godine u Beogradu. Diplomirao je na Likovnoj akademiji u Beogradu 1970. godine.
Živi i radi u Parizu od 1972. godine. Vanredni je profesor na Luiksun Akademiji u Šenjangu (Kina). Do nedavno bio je dekan, a sada radi kao profesor slikarstva na Fakultetu za umetnost i dizajn Megatrend univerziteta u Beogradu.
Šobajić je izlagao na više od četiri stotine grupnih izložbi u zemlji i inostranstvu, te na više od sedamdeset samostalnih izložbi. Dobitnik je Vukove nagrade.
(www.palelive.com / Srna / Priredio: Ognjen Begović)