Огласи
FOČA – Posjetom Andrićgradu i Svetom liturgijom u Hramu Svetog cara Lazara, danas je završen trodnevni naučni skup „Osam vijekova Mitropolije dabrobosanske“, koji su u Foči, na inicijativu i uz blagoslov mitropolita dabrobosanskog Hrizostoma, organizovali Bogoslovski i Filozofski fakultet Univerziteta u Istočnom Sarajevu.
Direktor Sekretarijata za vjere Dragan Davidović ističe da je ovaj naučni skup jedan u nizu važnih događaja iz života Mitropolije dabrobosanske, koje je podržala Vlada Srpske.
„Tu je i izdavačka djelatnost manastira Dobrun, zatim završetak restauracije i konzervacije ikone Čajničke Krasnice, a sada kreće i restauracija starih rukopisa iz Crkve u Čajniču. Imali smo i obilježavanje 500 godina Goraždanske štamaprije sa nizom naučnih skupova“, rekao je Davidović.
Na skupu su predstavljena 24 naučna rada profesora teologije, istorije, istorije umjetnosti, književnosti i filozofije iz Crne Gore, Srbije i BiH.
Oni su istraživali burnu, bogatu i stradalnu istoriju Mitropolije dabrobosanske, koju je kao Eparhiju dabarsku 1220. godine osnovao Sveti Sava, a u okviru koje je prije 500 godina radila Goraždanska štamparija, prije 140 godina osnovana Sarajevska Bogoslovija i koja ima izuzetno vrijedne crkvene riznice među kojima se ističe čudotvorna ikona Čajničke Krasnice.
Povelje bosanskih kraljeva, konvertitski sindrom kod Srba u BiH, prva biblioteka Svetog Save, Goraždanska štamparija, Srpska realka – gimnazija u Sarajevu, stradanje srpskog sveštenstva u BiH u Drugom svjetskom ratu neke su od tema naučnog skupa.
Profesor Bogoslovskog fakulteta „Sveti Vaslije Ostroški“ Darko Đogo kaže da je kroz svoju temu „Od Crkve bosanske do Mitropolije daborbosanske“ pokušao da objasni zašto je srednjovjekovna istorija, koja je, kako ističe, danas falsifikovana do neviđenih razmjera, naročito od sarajevske ideološke škole, sastavni dio srpske sredovjekovne istorije.
Đogo navodi da su raznorazne pojave u Srednjem vijeku pripisivane potpuno neopravdano i ni sa kakvom mogućnošću provjere u istorijskim izvorima, „nekakvim bogumilima, dualistima, nekakvim posebnim Bosancima, dobrim Bošnjanima“.
„Ako pogledama izvore, dokumente, ako ih poredimo sa onim što imamo u srpskoj kraljevini Raškoj, vidimo da zapravo crkvena prošlost srednjovjekovne Bosne, srednjovjekovnog Huma, pripada srpskoj crkvenoj prošlosti. U tom smislu mislim da je vrlo važno da se bavimo srednjovjekovljem, ne samo kao nekom zanimljivom temom, nego kao nečim što i te kako ima veze sa ovim danas, jer možemo da vidimo da raznorazni naknadno formirani identiteti, naknadno formirana istorijska kazivanja pokušavaju da sebe utemelje tako što će nešto što je bar zajedničko, ako ne isključivo srpsko, uzeti samo za sebe“, naglasio je Đogo.
Profesor Filozofskog fakulteta Univerziteta u Nišu Goran Maksimović ističe da i djelatnost Mitropolije dabrobosanske svjedoči o tome da je identitet srpskog naroda duboko ukorijenjen u pravoslavnoj vjeri, srpskom jeziku i ćiriličnom pismu.
Za ovaj naučni skup, Maksimović je istraživao značaj i ulogu monaha i sveštenika Mitropolije dabrobosanske u konstitutisanju nove srpske književnosti, sa posebnom pažnjom na dvojicu mitropolita Savu Kosanovića i Đorđa Nikolajevića.
On navodi da su njih dvojica krajem 19. i početkom 20. vijeka odigrali značajnu ulogu, ne samo u životu Mitropolije, nego i u konstituisanju cjelokupne srpske književnosti, te da su u glavnim tokovima istorije srpske književnosti ostavili neizbrisiv trag.
„NJihov stvaralački rad je bio izuzetan. Sava Kosanović bio čovjek različitih interesovanja, pored talenta za književnost – proznog i pjesničkog, bio je izraziti istraživač, istoričar Crkve, etnograf, ostavio je o tome značajna književna djela. Đorđe Nikolajević se opet iskazao kao urednik nekih od najznačajnijih srpskih časopisa 19. vijeka, takođe, kao istraživač Srpske crkve, narodnog života i običaja, a pogotovo je bio značajan kao pjesnik i kao putopisac“, kaže Maksimović.
Činjenica da Univerzitet u Istočnom Sarajevu u svom grbu ima 1882. godinu, kada je osnovana Sarajevska Bogoslovija, čiji su nasljednici Bogoslovija i Bogoslovksi fakultet u Foči, govori u prilog izuzetnog značaja Mitropolije dabrobosanske za razvoj obrazovanja kod Srba u BiH.
Rektor Univerziteta Milan Kulić kaže da oni sa ponosom ističu da je sarajevska Bogoslovija bila jezgro Univerziteta u Sarajevu, a danas u Istočnom Sarajevu.
„Ovo je izuzetno važan naučni skup za naš Univerzitet i Bogoslovski fakultet, koji sa svojim studentima i profesorima daje pečat vremenu u kojem živimo“, rekao je Kulić.
Izuzetno vrijedan zbornik radova sa naučnog skupa „Osam vijekova Mitropolije dabrobosanske“ biće objavljen na proljeće iduće godine.
(www.palelive.com / Srna)
