BANJALUKA – Evropska komisija predstavila je svoj godišnji Izvještaj o strateškim predviđanjima za naredni period, u kome je ukazala na aktuelne prioritete, izazove, kao i problematiku sa kojom će se suočiti evropski kontinenet, rekao je spoljni član Odbora za evropske integracije i regionalnu saradnju Narodne skupštine Republike Srpske Milan Zečević.
Zečević je naveo da gobalne promjene sa kojima se suočio moderni svijet protekle tri godine, od pandemije virusa kovid-19, koji je doveo do krize u globalnom lancu snabdijevanja robom i uslugama, preko bezbjednosnih izazova rusko-ukrajinskog sukoba, pa sve do formiranja novih geopolitika, doveo je do preispitivanja temelja, kao i same definicije EU i njenih vrijednosti.
„Sa aspekta evropskih integracija, ovaj izvještaj nagovještava promjene sa kojima se Republika Srpska suočava već dugi niz godina, od sve većih razlika između zemalja partnera po pitanju ekonomskog i socijalnog opredjeljenja, pa do izazova uporedog očuvanja nacionalnog identiteta i usvajanja principa geopolitike“, istakao je Zečević.
Period od pada berlinskog zida otvorio je mogućnosti ubrzane kooperativnosti i jačanja međuzavisnosti zemalja zapadnog i istočnog bloka, kaže Zečević, ali posljednje godine sve više pokazuju da su ti procesi povezivanja bili samo posljedica gotovo unipolarnog svijeta zapadne hegemonije.
„Danas, kada se na političkoj sceni stvara novi geopolitički poredak, vidimo da se ponovo pitanje nacionalnog identiteta sve više stavlja u fokus zemalja člana EU“, istakao je on u izjavi za Srnu.
Zečević je naveo da je Izvještaj značajan dio posvetio krizi na evropskom tržištu rada, u nedostatku kvalifikovane radne snage, isprepletene sa migracionim tokovima i poremećajima u lancu snabdijevanja robe i usluga, te da Republika Srpska, a samim tim i BiH mora opreznije da razmatra svoju poziciju u evropskim pregovorima, jer i sami imamo probleme na ovim poljima.
„Stvaranje novog multipolarnog poretka ogleda se u sve izraženijim inicijativama grupa zemalja koje utvrđuju nove ekonomske veze, naročito između Rusije i zemalja Azije, gdje se prvi put veliki značajni dogovori prave daleko od EU i njenih zemalja, što će se svakako odraziti za uticaj i trendove značaja evropskih integracija“, dodao je Zečević.
On je istakao da sve navedeno prejudicira dolazeće korjenite promjene na evropskoj političkoj sceni, kroz izmjene principa na kojima je osnovana, a što je u suprotnosti sa gotovo zastarjelim pristupom evropskim integracijama koji se očekuje u pregovorima sa BiH.
„Budući da je prošlo deset godina od posljednjeg zvaničnog proširenja EU, do sada nije izmijenjen pristup novim pregovorima, dok je geopolitička scena značajano drugačija i izmijenjena u odnosu na 2013. godinu. Samim tim i pristup kroz 14 prioriteta koji se nameću prema BiH zahtjevaju drugačiju analizu i prilagođavanje aktuelnoj situaciji.
Realno posmatrano, sve do okončanja rusko-ukrajinskog sukoba, koji je jedan od glavnih inicijatora gotovo svih globalnih trendova, od proširenja NATO kapaciteta, kroz jačanje uloge BRIKS-a, novorastuće finansijske moći Kine, proces evropskih integracija neće moći da se postavi na realne osnove, a samim tim i evropski put BiH i Republike Srpske, ostaje nedovoljno artikulisan, bez postojanja jasnih ciljeva i namjera“, dodao je Zečević.
(www.palelive.com/Srna)